|
Spis tre¶ci dzia³u "Artyku³y"
Ile kosztuje hodowla?
Autor: Jana Wi¶niewska
www: hod. Sausimayok (Alaskan Malamut)
Kiedy pierwszy raz my¶limy o rozmno¿eniu naszej suki, przyszlo¶æ jawi siê zazwyczaj w ró¿owych barwach: s³odkie szczeniaczki w domu, wspania³e do¶wiadczenie macierzyñstwa dla naszej suki, a przy okazji du¿y zastrzyk finansowy. Przyjemnie jest pomy¶leæ, ze urodzi siê 6, 8 czy 10 szczeni±t, z ktorych ka¿de sprzedamy po na przyk³ad 1500zl. Daje nam to okrag³± sumkê, a jednocze¶nie my¶limy, jak ma³y procent tej sumy stanowiæ bêd± koszty odchowania miotu. Warto siê jednak przyjrzeæ temu optymistycznemu bilansowi, zanim zdecydujemy siê na podreperowanie domowego bud¿etu dziêki hodowli.
W orientacyjnym rozliczeniu, jakie chcê tu przeprowadziæ, nie biorê pod uwagê kosztów normalnie zwiazanych z posiadaniem suki, tj. ceny jej zakupu i kosztów zwi±zanych z utrzymaniem jej do momentu osi±gniêcia wieku niezbêdnego, by móc u¿yæ jej w hodowli.
Wiekszo¶æ podanych sum jest orientacyjna, bo na przyk³ad mo¿na kupowaæ dro¿sze b±d¼ tañsze karmy, kosmetyki itp. Zak³adamy jednak, ¿e hodowca dba o szczeniêta, przygotowuje dla nich odpowiednie miejsce i zabawki, dba o opiekê weterynaryjn± i przede wszystkim inwestuje w zdrowie i prawid³owy rozwój szczeni±t zapewniaj±c im karmê wysokiej jako¶ci o sk³adzie szczegó³owo dobranym dla szczeni±t du¿ych ras (Eukanuba, Hill's, Royal Canin itp.).
Zak³adamy hodowlê
Aby za³ozyæ w³asn± hodowlê, nale¿y uzyskaæ uprawnienia hodowlane dla suki, to znaczy odwiedziæ 3 wystawy - zak³adamy, ¿e suka bez problemu dostaje trzy oceny co najmniej bardzo dobre i nie musi je¼dziæ na wieksz± liczbê wystaw (aczkolwiek uzyskiwane dziêki udzia³owi w wystawach tytu³y maja pó¼niej pewien wp³yw na cenê szczeni±t, tzn. im bardziej utytu³owani rodzice, tym dro¿sze potomstwo). Co najmniej jedna wystawa musi mieæ rangê miedzynarodow±. Op³ata za udzia³ w wystawie krajowej to okolo 60-70 z³, miêdzynarodowej ok. 80-90 z³. Zak³adamy ¶redni± odleg³o¶æ dojazdu na poszczególne wystawy ok. 150 km, co daje nam koszt ok. 80 z³ za jeden wyjazd. Psa na wystawê trzeba wyk±paæ, koszt kosmetyków (szampon, od¿ywka, szczotka) to ok. 80 z³. Psa mo¿na samemu kapaæ w domu u¿ywaj±c tanich kosmetykow ni¿szej jako¶ci, mo¿na te¿ u¿ywaæ lepszych kosmetyków (200 z³) lub oddawaæ go do zak³adu fryzjerskiego (ok. 150 z³ za k±piel).
Kiedy suka ma ju¿ zaliczone niezbêdne wystawy, udajemy siê do Zwi±zku Kynologicznego i rejestrujemy przydomek hodowlany, czyli nazwê naszej hodowli (50zl). Aby móc wystawiaæ psa i zarejestrowac przydomek, trzeba wcze¶niej op³aciæ sk³adkê cz³onkowsk± Zwi±zku Kynologicznego za dany rok (44 z³ w roku 2002).
Wszystko to w sumie daje nam sumê rzêdu 600 z³.
Dodatkowe badania suki maj± na celu wykluczenie przenoszenia przez ni± chorób genetycznych oczu (100 z³) i dysplazji stawów biodrowych (100-250 z³ - ró¿ne ceny w ró¿nych miejscowo¶ciach). Badania oczu wykonywane s± w tej chwili tylko w Warszawie i Wroc³awiu, nale¿y wiêc doliczyæ koszty dojazdu (kilka razy w roku odbywaj± siê te¿ badania wyjazdowe w ró¿nych miastach Polski).
Krycie, ci±¿a i narodziny
Wybór reproduktora ma du¿y wp³yw na jako¶æ naszych szczeni±t, a co za tym idzie rzutuje tak¿e na ich cenê. Utytu³owany reproduktor stanowi zachêtê do nabycia szczeni±t z naszej hodowli. Koszty krycia wahaj± siê od kilkuset do 2500 z³, w zale¿no¶ci od pochodzenia i osiagniêæ psa. Mo¿emy tak¿e pojechaæ na krycie za granicê, cena krycia to kilkaset euro plus koszty dojazdu i pobytu na miejscu - mo¿e siê z tego zebraæ okr±g³a sumka kilku tysiêcy z³otych. W pierwszej po³owie ci±¿y sukê traktujemy tak jak dotychczas, pó¼niej przestawiamy j± stopniowo na inn± karmê - wysokoenergetyczn±, a najlepiej specjalistyczn± dla suk karmi±cych (ok. 180-250 z³ za 15 kg). W trakcie wizyty u weterynarza kontrolujemy, czy suka rzeczywiscie jest w ci±¿y i czy ze szczeniêtami wszystko jest w porz±dku (wizyta plus USG - ok. 50 z³). Przygotowujemy kojec porodowy dla suki i szczeni±t (p³yta pil¶niowa, ³aczniki, materacyki - razem oko³o 100-200 z³) oraz zapas prze¶cierade³ potrzebnych do porodu i ewentualnie do wy³o¿enia pomieszczenia szczeni±t. W czasie porodu konieczna mo¿e okazaæ siê domowa wizyta weterynarza (50-100 z³) oraz podanie oksytocyny (40 z³). W razie konieczno¶ci wykonania USG po porodzie zap³acimy dodatkowo ok. 150 z³ (wizyta domowa z USG).
Ewentualne cesarskie ciêcie to koszt co najmniej 200 z³ za sam± operacjê plus op³aty za dalsz± opiekê weterynaryjn±. Po cesarce czêsto konieczne jest dokarmianie szczeni±t.
Odchowanie szczeni±t
W pocz±tkowej fazie rozwoju szczeniêtom do ¿ycia wystarczy jedynie opieka matki, zdarza siê jednak, ¿e je¶li suka nie ma pokarmu, jest chora, b±d¼ miot jest liczny, konieczne staje siê dokarmianie miotu specjaln± mieszank± mlekozastepcz± dla szczeni±t (np. mleko Pedigree - ok. 40-50 z³ dziennie dla calego miotu). Wymagania ¿ywieniowe karmi±cej suki rosn±, tak ¿e stopniowo dochodzi do podwojenia dziennej porcji jedzenia. Od mniej wiêcej czwartego tygodnia ¿ycia wprowadzamy do diety szczeni±t pokarmy sta³e - karmimy specjalistyczn± karm± dla szczeni±t du¿ych ras (ok. 180-250 z³ za 15 kg). Pocz±tkowe dawki karmy s± malutkie, jednak b³yskawicznie rosn±, dochodz±c stopniowo do oko³o 1kg karmy na dzieñ dla kilkumiesiêcznych szczeni±t (trzeba to wzi±æ pod uwagê, bo bardzo rzadko udaje siê ca³y miot sprzedaæ w wieku 7 tygodni i czê¶æ szczeni±t mo¿e pozostaæ du¿o d³u¿ej u hodowcy, do 3-5 miesi±ca, a czasem d³u¿ej i musimy byæ na to przygotowani). Musimy wzi±æ tak¿e pod uwagê koszty ¶rodków czysto¶ci, poniewa¿ przy bardzo czêsto za³atwiaj±cych siê kilku czy kilkunastu szczeniakach pod³oga wymaga nieustannego mycia (z wielu wzglêdów dobrze jest stosowaæ ¶rodki bakteriobójcze). Kupujemy szczeniêtom zabawki - kolejne kilkadziesi±t z³otych. Dodatki witaminowe do karmy dla karmi±cej suki - ok. 50 z³. Przyk³adowe zu¿ycie karmy: w naszym ostatnim miocie by³y 4 szczeniêta, z czego dwa zosta³y sprzedane w wieku 8 tygodni, pozosta³e w wieku 3 i 5 miesiecy, w tym czasie maluszki zjadly 9 worków karmy, czyli 135 kg, suka w okresie karmienia szczeni±t zjad³a 40 kg karmy. Szczeniêta s± u hodowcy dwukrotnie szczepione (po 35 z³ za ka¿de szczepienie szczeniêcia), te które zostan± w hodowli d³uzej, przechodz± kolejne szczepienia. W przypadku naszego teoretycznego miotu koszt szczepieñ dla 8 szczeni±t to 8 x 35 x 2 = 560 z³. Szczeniêta nale¿y tak¿e co najmniej dwukrotnie odrobaczyæ (ok. 160 z³).
Rejestracja miotu
W wieku okolo 6 tygodni komisja Zwiazku Kynologicznego dokonuje przegladu miotu: lustracja miotu 18zl, karta miotu 19zl, wydanie metryk 22zl (8*22= 176zl). Ceny wykonania tatuazu sa bardzo zroznicowane, od kilkunstu zlotych wzwyz. W naszym przypadku za wytatuowanie 4 szczeniat i dojazd wykonujacego tatuaze i przeglad sedziego zaplacilismy 212 zl.
Razem ok. 340zl.
Sprzeda¿
Kiedy szczeniêta maj± ukoñczone 7 tygodni, maj± ju¿ metryki i niezbêdne szczepienia, mo¿emy przystapiæ wreszcie do sprzeda¿y. ¯eby jednak zg³aszali siê do nas nabywcy, konieczne jest rozreklamowanie miotu. W tym samym czasie co my, szczeniêta ma tak¿e wiele innych hodowli i trzeba siê bardzo postaraæ, ¿eby to u nas, a nie kogo¶ innego nabywcy chcieli kupowaæ swojego wymarzonego malamuta. Og³oszenia o sprzeda¿y szczeni±t nale¿y zamieszczaæ kiedy tylko USG upewni nas, ¿e suka jest w ci±¿y - trzeba pamietaæ, ¿e od momentu dania og³oszenia do chwili jego ukazania siê w prasie czy katalogu up³ywa co najmniej miesi±c. Og³oszenie w katalogu wystawowym - 75 z³ za po³ strony czarno-bia³ej, 250 z³ za pó³ strony w kolorze (³adne zdjêcia zwiekszaj± prawdopodobieñstwo zainteresowania siê nabywcy naszymi szczeniêtami). Og³oszenia tekstowe w prasie to ok. 25 z³ za jedn± emisjê, ale trzeba wykupiæ og³oszenia w 2-3 psich czasopismach i emisjê na co najmniej 2 miesi±ce. Warto jak najwiecej zainwestowaæ w og³oszenia, bo ich koszt jest nieporownanie mniejszy, niz koszt utrzymania przez kolejne miesi±ce szczeni±t, ktore nie zosta³y sprzedane w wieku 7 tygodni.
BILANS KOÑCOWY
Przejd¼my wiêc do koñcowego bilansu. Zak³adamy, ¿e mamy przeciêtn± sukê, która zaliczy³a tylko 3 wystawy dla zdobycia uprawnieñ hodowlanych i w zwi±zku z tym nie mo¿e pochwalic sie znacz±cymi osiagnieciami. Zdobycie uprawnieñ kosztowalo nas ok. 600 z³. Zale¿y nam na zdrowych szczeniêtach, wiêc dodatkowo wykonali¶my badania oczu i bioder suki, by siê upewniæ, ¿e nie przeka¿e ona chorób genetycznych potomstwu - kosztowa³o to ok. 300 z³ z dojazdem. Uda³o nam siê znale¼æ w³asciciela reproduktora, który zgodzi³ siê na krycie w zamian za jedno szczeniê - to korzystny uk³ad, bo w wieku 7 tygodni mamy jedno szczeniê mniej do wykarmienia. Robimy kontrolne USG, przygotowujemy kojec dla matki i szczeni±t, zabawki dla maluchów (350 z³). Poród przebiega bez ¿adnych komplikacji, weterynarz tylko raz kontroluje sukê i narodzone szczeniêta (100 z³). By byæ przygotowanym na wariant pesymistyczny, zak³adamy, ze szczeniêta podczas pobytu u hodowcy zjedz± 15 worków czyli 225 kg karmy, suka zje podczas karmienia 40 kg - daje nam to niebagateln± sumê ok. 2000-3500 z³ (w zale¿no¶ci od jako¶ci wybranej karmy). Odrobaczamy i szczepimy szczenieta (720zl). Rejestrujemy szczenieta w Zwiazku Kynologicznym (340zl). Dajemy ogloszenia i reklamy (500zl choc warto zainwestowac i wiecej, zeby jak najszybciej sprzedac szczenieta).
Wszystko to razem daje nam sume co najmniej rzêdu 6000zl - jest to wartosc bardzo szacunkowa, bo zakladamy, ze nie wystapia ZADNE dodatkowe koszty (a takie ZAWSZE sie pojawiaja), zakladamy ze nie bedzie koniecznosci kosztownego dokarmiania miotu i nie liczymy takze kosztow zwiazanych ze zniszczeniami dokonanymi przez szczenieta (u nas na przyklad miot "D" poszatkowal cala kanape i zniszczyl pare innych kosztownych sprzetow). W razie jakichkolwiek komplikacji, choroby suki czy szczeniat, co wbrew pozorom nie jest rzadkoscia, koszty te szybko rosna. Równie¿ bardziej ambitna hodowla, zwi±zana z wiêksz± ilo¶ci± wystaw i atrakcyjnymi zagranicznymi kryciami, oznacza wzrost kosztów, nawet do kilkunastu tysiêcy z³otych.
Myslac o zalozeniu hodowli trzeba tez miec na uwadze, jak duza jest to inwestycja, bo musimy sie liczyc z wydaniem kilku tysiecy zlotych zanim w ogole rozpoczniemy sprzedaz naszych szczeniat.
Poniewaz w naszej "teoretycznej hodowli" nie mamy jeszcze wyrobionej renomy, a rodzice szczeniat nie sa wybitnymi przedstawicielami rasy, ich potomstwo nie osiagnie zawrotnych cen. Z racji nadprodukcji szczeniat w rasie alaskan malamute oraz konkurencji ze strony produkuj±cych tanie szczenieta pseudohodowli, nieraz szczenieta po parze championow trudno sprzedac nawet za 1200zl... Pamiêtaj te¿, ¿e w miocie urodz± siê ró¿ne szczeniêta, równie¿ wadliwe czy mniej atrakcyjne niewystawowe, które sprzedasz w ni¿szej cenie.
Jak ³atwo policzyc, pomimo olbrzymiej inwestycji zysk jest niewielki i bardzo czesto sie zdarza, ze doplaca sie do miotu.
Rzecz jasna mo¿na te¿ podej¶æ do hodowli czysto biznesowo i za podstawowy cel postawiæ sobie ograniczenie kosztów i maksymalizacjê zysków. Pokryæ najtaniej jak to mo¿liwe, bez wzglêdu na wygl±d czy zdrowie wybranego psa-reproduktora. Karmiæ byle czym, nie zastanawiaj±c siê, co wyro¶nie z tak karmionych szczeni±t (w koñcu nie s± dla nas, tylko na sprzeda¿). Zrezygnowaæ w ogóle z opieki weterynarza nad suk± i szczeniêtami, nie my¶leæ wcale o zdrowiu swoich psów, bo przecie¿ sukê mo¿na zawsze zast±piæ inn±, a zdrowiem szczeni±t niech siê zajm± ich przyszli w³a¶ciciele - to ju¿ bêd± ich koszty, nie nasze. A na koniec sprzedaæ szczeniêta za bezcen (najlepiej osobom podobnie patrz±cym na psa - przez pryzmat minimalizacji kosztów, a nie dobra psa i, co za tym idzie, nie sprawdzaj±cym kompletnie warunków w hodowli) i jeszcze na tym zarobiæ. Jednak to ju¿ nie jest HODOWLA, lecz czysto zarobkowa PRODUKCJA SZCZENI¡T...
|
<< wstecz
|